ماهی های استخوانی

رده ماهی های استخوانی

بیشتر جانوران که در آب زندگی می کنند «ماهی» نامیده می شوند مثلا ستاره دریائی و عروس دریائی نیز در این ردیف می باشند ولی این کلمه را بجاست که فقط درباره ماهی ها و مهره داران آبزی پست بکار ببرند یونانی های ماهی ها را ایکتیس می گفتند و ماهی شناسی دانشی است که درباره ماهی ها گفتگو می کند. نام مشترک ماهی از کلمه پی سس لاتین مشتق می گردد. بیشتر ماهی های معمولی یا استخوانی که اسکلت استخوانی دارند از پولک های پوستی پوشیده شده اند، معمولا بدن دو کی شکل دارند. بوسیله باله ها شنا می کنند و توسط آبشش ها تنفس می نمایند. گونه های گوناگون در همه نوع آب شیرین، شورمزه، یا شور، گرم یا سرد بسر می برند. ماهی ها از باستان زمان تا کنون قسمت عمده غذای انسان را تشکیل داده اند و بسیاری گونه ها وسیله تفریح مناسب و مطبوعی برای ماهی گیران بوده ویک نوع ورزش می باشد.

ویژگیهای همگانی

1- پوست غالباً ظریف و نازک و دارای تعداد زیادی غده های مخاطی و معمولا پولک های پوستی که در فرورفتگی ها جای گرفته است که یا درخشان گرد یا شانه ای است. بعضی برهنه اند (بدون پولک) تعدادی دارای پولک (فلس) های مینادار، باله های میانی و جفت هر دو موجود است. (بجز چند استثنا) که توسط پره های باله ای از جنس کرجنی یا استخوانی تقویت می شود اندام (دست و پا) ندارند.

2- دهان معمولا انتهایی بوده و دارای دندان است. آرواره ها به خوبی تکامل یافته و به جمجمه مفصل شده است، دارای 2 کیسه بویائی هستند که در سطح پشتی قرار داشته و معمولا به حفره دهان اتصال ندارد، چشم ها بزرگ بوده و بدون پلک می باشد.

3- اسکلت بطور عمده از استخوان تشکیل شده است (در ماهی خاویار یا اوزون برون و بعضی دیگر کرجنی است) مهره ها به تعداد زیاد و مشخص و متمایز می باشد، دم معمولا هر دو قسمت باله مساوی و مشابه است جوردم است. بقایای مازه (نوتوکورد) غالباً بجای می ماند.

4- دل(قلب) دو خانه ایست (ادهلیز شکمچه) و دارای سینوس سیاهرگی و مخروط آئورتی می باشد در مخروط آئورتی فقط خون سیاهرگی وجود دارد، چهار جفت کمان های آئورتی موجود است. گویچه های سرخ خون هسته دار تخم مرغی شکل می باشد.

5- تنفس بوسیله آبشش های جفت واقع در کمان های استخوانی آبشش در یک محفظه مشترک که در هر طرف گلوو قرار دارد و توسط سرپوشی پوشیده شده است انجام می گیرد. معمولا یک کیسه هوائی (شنا) دارند که گاهی بوسیله لوله ای به گلو راه دارد و گاهی بوسیله لوله توپری به گلو متصل شده است و در دو هوائی ها و بعضی دیگر کیسه ریه مانند دیده می شود.

6-10 جفت پی های جمجمه ای دارند.

7- درجه دمای بدن آنها متغیر است و به محیط بستگی دارد.

8- گندها جفت است، معمولا تخم گذارند. بعضی تخم گذار بچه زا یا بچه زا هستند گشن گیری در آنها خارجی است. (بجز چند استثنا) تخم ها به اندازه های کوچک تا 12 میلیمتر می باشد، زرده به مقادیر مختلف است تقسیم تخم معمولا کامل نامساوی است پرده های (غشاء ها) جنینی وجود ندارد بچه ابتدائی (لاروهای بعدی ) گاهی به رسیده (بالغ) شباهتی ندارد. ماهی های استخوانی از نظر اسکلت استخوانی، پولک (فلس) ها، صفحات (ورقه ها) کیسه هوائی و پیشرفت هائی در ساختمان مغز قابل توجه می باشد.

گوناگونی در باله شنای دمی ماهی ها.

الف- دم شانه ای دو لپ باله دمی مساوی است ولی ستون مهره ها داخل دم شده است در ماهی شش دار

ب- باله دمی ناچوردم در آسیا

ج- ناجوردم که ستون مهره ها در لپ بالائی دمی وارد شده است در ماهی خاویار